PENJO MA PILEPILE MAG SOMO MAR AMP

Somoni iparo ni biro chako kawo josomo e higa mar 2016. Ibiro time kwondegi e piny Afrika:

• Botswana: Gaborone
• Kenya: Kisumo
• Malawi: Blantyre, Lilongwe
• Mozambique: Maputo
• South Africa: Cape Town, Durban (kuonde klinige 3), Johannesburg, Klerksdorp, Mamelodi, Rustenburg, Soweto, Tembisa, Vulindlela
• Tanzania: Mbeya
• Zimbabwe: Harare (kuonde klinige 2), Chitungwiza

Somo moro machielo machalo gi mar AMP itimo e piny Amerka kod Amerka Mamilambo. Obende obiro chako kawo josomo e higa mar 2016. Somo moro machielo iluongoni HVTN 704/HPTN 085.

The Dale gi Betty Bumpers Vaccine Research Center (VRC), maen achiel kuom NIAID, ema chiwo yadh antibody mar VRC01 mar somoni.

HVTN gi HPTN gin riwruok mag joma opuoth e sayans e pinje mang’eny, jopuonj, kod ogendni madwaro yore mag geng’on AYAKI. HVTN lengo duaro sindande makare ma geng’o eyoo malong’o to konchiel HPTN lengo yore mag geng’o AYAKI kaka yadh geng’o AYAKI saa maise ng’othori gi ng’ato. HVTN gi HPTN imiyo manyonge kod NIAID. HPTN bende imiyo manyoge giriwruok mar NIAID, Kambi Maduong' mar Tiyo gi Yien Mokowinjore (NIDA), kod Mbalarieny Maduong' mar Jotuo Obuongo (NIMH).

Sombe duto mag HVTN gi HPTN tiyo e dwaro marwa moriwowa mar yudo yoo malong’o mar geng’o tuo AYAKI. Dwach somoni gin:

• Choko weche mathoth kuom ber mar yadh VRC01;
• Neno kabende ji nyalo yudo antibody maok gi winjo lit;
• Pimo kabende yadh antibody mar VRC01 nyalo geng’o tuo AYAKI;
• Yudo kiwango mar yadh VRC01 madwarore, kaponi oyudo ni onyalo geng’o tuo AYAKI.

Somo mar HVTN 703/HPTN 081 mar AMP temo yadh antibody mageng’o AYAKI kwom mine mawuok e piny Afrika ma Milambo mar Saharan. AMP ngeche ni Geng'o Moriwo mar Antibody Maen rieko manyien machalore kod somo mamoko mosega tim e nonro mag dwaro sindand geng’o AYAKI. E somo machon mag sindande geng’o touché, ji yudo sindan mar geng’o tuo, kaeto warito mondo wane kabende dendgi biro loso antibodies makedo kod AYAKI.

Antibodies gin yor del mag kedo kod touché. Miyo jii antibodies mondo ogeng' tuoche en yor thieth moyiego kendo mosekawo higni mokalo 100. Mfano en, ajuoke miyo ji antibodies mondo ogeng’ touché kaka hepatitis A kod B kod chicken pox. Antibodies moko mitiyogo kuom geng’o touché iloso e ute nonro matut. Antibodies molos osega tigo maber bogeng’o tuo mar RSV kuom nyithindo.

Somo mar AMP pimo antibody miluongo ni VRC01, antibody molos makedo kod AYAKI. Maendi en rieko manyien mar geng’o AYAKI machal kod nonro mosetim e sindand geng’o AYAKI. E somo machon mag sindande geng’o touché, ji yudo sindan mar geng’o tuo, kaeto warito mondo wane kabende dendgi biro loso antibodies makedo kod AYAKI. E somoni, wabiro kadho hatua noendo, mondo wami ji yadh antibodies achiel kachiel.

Nonro matut osenyiso ni yadh antibody mar VRC01 nyalo geng’o kido mange’ny mar sende makelo tuo mar AYAKI. Yadh VRC01 bende geng'o lee kuom yudo tuoche. Somo mar AMP biro konyowa fwenyosomo kabende yadh antibody VRC01 biro geng'o tuo AYAKI kuom ji.

Yadh antibody VRC01 noyudi e remo mar ng’ato manenigi AYAKI to mane dende ogeng’o AYAKI kuon kelo tuo maonge yath e higni mangeny kapok odwaro tiyogi yath.

Yadh antibody mar VRC01 ok los kod AYAKI mangima, AYAKI monegi kata sende mowuok kuom ng'ato manigi AYAKI. Ok onyal kelo tuo mar AYAKI. Yor loso antibody ni chalre kod yore mag loso yiedhe mamoko.

VRC01 ibiro chiw e sindan mar ler. Mae ong’eyore ni sindand ler kata yudo pi. Sindand ler ichwoyo josomo kuom dakika 15-60. Mondo ochwoyi sinand ler, sindan maler iketoe tyub matin mar jwala e ler mar ching jasomo. Mfuko mar pi itweyo epol kaeto itudo gi pamp, mapimo kaka pi chwer kadonjo e ching ng’ato.

Grube 3 mopogore biro bedo esomoni. Gup maduong’ biro yudo kipimo mangeng’ mar antibody e sindand ler Grup matin biro yudo biro yudo kipimo matin e sindand ler. Grup machielo matin biro yudo sindan mar pi chumbi maonge antibody. Maendi iluongo ni placebo.

Somo biro rwako kendo luwo josomo mon 1900 ekuonde somo e piny Afrika.

Mon modak e Afrika mamilambo mag kuonde motuo nigi hatari mar yudo tuo AYAKI. Gin gi dwaro maduong' mar yore mag geng'o yudo tuo AYAKI. 

Mondo ng’ato odonji esomoni, nyaka obed ni ongima, higni machakore 18 nyaka 40, kod onge gi tuo AYAKI. Ok oyach kata odhodho mihiya. Nitiere dwaro moko bende manyaka ochop. Wabiro penjo ji kwom weche mag ngima margi, pimo dendgi,kod kawo sambuli mar remo kod lach mondo opim. Wabiro bende penjo ji weche wagni mag ng’othoruok kod yien magi tiyogo. 

Wakia hatari mag yadh VRC01 nikeche osemana miye ji 140 e kinde mokalo. To kata bedni onge sida mag ngima mane oyudore esomo machon mokalo, nigatiere sida manyalo nuang’ore maonge ng’ama ong’eyo.

Mano ema omiyo achiel kuom dwaro mar somoni en pimo kabende antibody ber ka omii ji mang’eny. Ngima mar jasomo ka jasomo ibiro luwo ahinya e kinde somo.

Wan wakia Somo mar AMP gin mokwongo molos mondo ufweny kabende yadh antibody mar VRC01 geng’o tuo mar AYAKI. Josomo ok onego par ni ogeng’gi kuom yudo tuo mar AYAKI kagine somoni. Adieri, grup matin mag josomo biro yudo, placebo.

Josomo duto mantie esomoni ibiro wuogo e weche mahoyo chuny mondo gi duok piny hatari mar yudo tuo mar AYAKI.

E seche mag wuoyo kuom duoko hatari mag yudo AYAKI piny, josomo kod jowuoyo biro wacho weche machal kaka tiyo kod mipich kondom, yiend geng’o AYAKI saa maise ng’othori gi ng’ato, bedo maok imadho kong’o seche maung’othore gi ng’ato, duoko nemb joherani piny kod wuoyo kuom tuo AYAKI gi jaherani. Jowuoyo gi ji nyalo miyo jogo weche mang’eny kuom kaka ginyalo yudo yiend geng’o AYAKI seche ma ng’ato oseng’othore gi ng’ato kaponi gidwaro tiyogi yiengo.

Somoni chal kaka bahati nasibu. Mano nyiso ni josomo moyudo kipimo mang’eny mar antibody, josomo moyudo kipimo matin mar antibody kata placebo, en mana kaka bahati nasibu, chal kod wito otonglo malo. Bahati nasibu itimo mondo joma nitiere e grube 3 gi chalre. Josomo duto mantiere e grube biro yudo yudo wuoyo machalre mar yore mag duoko hatari piny mar yudoi tuo mar AYAKI, omiyo hatari mar yudo tuo AYAKI chalre e grube duto. Wang’eyo ni kata bed ni mana nitiere teko mag duoko hatari piny jomoko pod biro yudo tuo mar AYAKI Pogruok maduong’ manitiere en ni ji oyudo yadh antibody mar VRC01 koso placebo. Nikech gik moko duko chalre e grube duto, pogruok moroamora e yudo tuo mar AYAKI nyalo bedo ni nikeche antibody.

Iparo ni somoni biro kawo higni 5 Jasomo ka jasomo biro bedo e somoni kuom higni machiegi 2.

Onge chenro moramora mar miyo josomo antibody bang’ tieko somo kata kwayo thuolo kuom sirkal mondo oyie chiwo thuolo mar tiyo kode kuom oganda. Wabiro tiyo kod puonj mawayudo e somoni kuom:

• Fwenyo kabende antibody tiyo mar geng’o yudo tuo mar AYAKI;
• Fwenyo kaka antibody inyalo puodhe ahinya; 
• kod Fwenyo kaka inyalo los antibody mang’eny modno oganda oti kode.

Dawe, ok wapar ni ng’ato nyalo yudo epimo ni en gi tuo AYAKI nikeche no miye antibody. Sambuli mag remo manigi yadh VRC01 osega pim ndalo mang’eny kitiyogi gik pimo machalre mondo one kabende yudo VRC01 nyalo miyo pimo mar ng’ato okel duoko ni en kod AYAKI. E pimo mag od nonro matut mano ok nene otimore. Nonro mang’eny itimo mondo oket adieri eduokoni.

Rito ngima kod luoro haki mag josomo manitiere oket malo kod ji duto e HVTN gi HPTN. Kaonge joma ochiwre, ok wabi nyalo fwenyo yore manyien mag geng’o yudo tuo AYAKI.

Hatua mokwongo mar luoro haki mag josomo en wacho nigi gik moko duto kuom somoni kapok gi donjoe. Chenro ni iluongo ni dwaro yie margi. Jatij klinik biro wacho nigi weche duto kuom antibody kod yore mag somoni, haki magin kodo, hatari manyalo wuok, ber somoni gi haki magin kodo. Magi gin haki mag winjo weche duto manyien kuom somoni manyalo nyiso ka gi dwaro dong’ esomo kod haki mar wuok esomoni sasaya.

E kinde somoni, jatij klinik biro ng’iyo josomo duto mondo ohakikisa ni antibody ok kel sida moramora mar ngima. Jatij klinik bende biro penjo josomo ewii sida moramora mag oganda magiyudo nikeche gintiere esomo. Kaponi jasomo ni kod sida mar ngima kata sida mar oganda maluwore gi bedoe esomo, jatij klinik biro konye.

Nitiere grube mang’eny matiyo mondo orit haki mag josomo kod ngimagi:

• Tim mar nonro manono usalama kod bod makende maluwo usalama pile kapile mondo ong’iI weche ngima kuom somo mondo oamua ong’i kabende pod ber mar chwoyo sindand ler koso placebo.
• Bod mar Kambi mar Pimo (IRB) kata Komiti mar Pimo Timbe dhano (EC) kod luwo chenro mar somo e klinik ka klinik e kinde somo, koriwo weche ma iwacho ne ji kuom somoni, kaka somo dhi nyime, kod sida mag josomo. Kambi mar IRB/EC ng’iyo kabende haki mag josomo irito.
• Klinik ka klinik ni kod Bod mar Oganda Maloso gi ji (CAB). Joge gin ogendgi mag jopiny machiwo weche rieko ne jononro kaeto kelo luoro kod dwaro mag oganda gi josomo ne jononro. Jo CAB gin jotim maloso somo. Gin bende ginyalo konyo giloso kata giluwo weche ma omii josomo.

Kuom Somo mar AMP:www.ampstudy.org.za

Kuom HIV Vaccine Trials Network: www.hvtn.org

Kuom HIV Prevention Trials Network: www.hptn.org

Kaponi in kod penjo mamoko mane ok oduoki ei obokeni, yie mondo ipenjwa. Inyalo tudri gi: [email protected]